De magie van fermenteren

Voeding voor de darmen

Fermenteren is een oude techniek die de laatste jaren weer helemaal hip is. Ook wij zijn thuis druk aan het fermenteren geslagen, en dat doen we met een reden. Deze eeuwenoude methode van voedselbewerking heeft niet alleen een unieke smaak, maar gefermenteerd eten is ook nog eens geweldige voeding voor je darmen!

Wat is Fermentatie eigenlijk?

Fermentatie is een biologisch proces waarbij micro-organismen zoals bacteriën, schimmels en gisten worden gebruikt om voedsel te veranderen en te behouden. Tijdens dit proces breken deze micro-organismen de natuurlijke suikers en koolhydraten in het voedsel af, waardoor er nieuwe verbindingen en smaken ontstaan. Fermentatie is al eeuwenlang een belangrijk onderdeel van traditionele keukens over de hele wereld, hoewel het in eerste instantie natuurlijk gebruikt werd om voedsel lang te kunnen bewaren.

Lekker voor je darmen

Tijdens het fermentatieproces worden gezonde probiotische bacteriën zoals lactobacillen en bifidobacteriën gecreëerd. Deze vriendelijke bacteriën bevorderen een gezonde darmflora, ze kunnen zelfs het evenwicht tussen de goede en slechte beestjes in je darm herstellen. Een gezonde darmflora is super belangrijk, want dat zorgt voor een sterk immuunsysteem, dat je beter voedingsstoffen kunt opnemen, helpt tegen ontstekingen, helpt bij ontgifting, en een gezonde darmflora zorgt ook nog eens voor de aanmaak van stofjes waar je je blij en rustig door voelt. Fijn dus dat we die darmflora een handje kunnen helpen door gefermenteerd voedsel te eten.

Hoe doe je het?

Je kunt natuurlijk naar de supermarkt lopen en daar een pakje zuurkool halen. Is ook gefermenteerd, lekker makkelijk. Let dan wel op dat je de biologische variant pakt en een echt gefermenteerde versie, want tegenwoordig wordt er nog wel eens wat gesjoemeld met ‘ambachtelijk bereide voeding’. Je kunt het ook prima zelf doen, dat fermenteren. Het klinkt misschien ingewikkeld, maar het is eigenlijk vrij eenvoudig. Hier is een algemene stapsgewijze aanpak:

Wat heb je nodig:

1. Verse groenten of fruit (bijv. kool voor zuurkool, komkommers voor augurken, of wortels, pastinaak, rode kool, of…)

2. Keltisch zeezout (voor groenten en fruit fermentaties)

3. Water (indien nodig)

4. Glazen potten met deksels

5. Gewichtjes (om de groenten ondergedompeld te houden)

Stap voor stap:

1. Snijd de groenten of fruit in dunne reepjes.

2. Voeg zout toe (meestal 1-3% van het gewicht van het voedsel) en masseer het goed in de ingrediënten, gewoon lekker met je handen (wel gewassen 😊). Het zout helpt bij het trekken van vocht uit de groenten en remt de groei van ongewenste micro-organismen.

3. Doe de ingrediënten in een glazen pot en zorg ervoor dat ze stevig worden aangedrukt. Gebruik gewichtjes om ervoor te zorgen dat de ingrediënten onder het vrijgekomen vocht blijven. Als er niet voldoende vocht is vrijgekomen, vul je aan met wat water.

4. Sluit de pot goed af om te voorkomen dat er lucht en ongewenste bacteriën binnenkomen, draai wel af en toe open om fermentatiegassen te laten ontsnappen.

5. Laat de pot op kamertemperatuur staan en wacht tot de fermentatie is voltooid. Dit kan variëren van enkele dagen tot enkele weken, afhankelijk van het type voedsel en de gewenste smaak.

6. Proef regelmatig om te controleren of de smaak oke is, gefermenteerde producten krijgen een sterke geur maar het hoort geen onprettige geur te zijn. Als het naar zwavel of naar rotting gaat ruiken: in de prullenbak ermee.

Je kunt overigens ook heerlijke zelf gefermenteerde drankjes brouwen, zie ook mijn blog over zelfgemaakt gemberbier, een heerlijk gezond en verfrissend drankje voor in de zomer. Of lekker verwarmend voor in de winter.